Nadmierny hałas- jak chronić swój słuch?
Hałas należy do zagrożeń, które są bardzo często lekceważone, ponieważ nie wywołują konsekwencji od razu. Utrata słuchu może natomiast odbić się trwałym uszczerbkiem na zdrowiu pracownika, a nawet doprowadzić do poważnego wypadku! Nawet niewielki hałas o natężeniu 85 dB, może poważnie uszkodzić aparat słuchowy dorosłego człowieka.Dźwięk czy może już hałas?
Dźwięk jest wibracją elastycznego środowiska w zakresie częstotliwości normalnego słuchu ludzkiego - 20 Hz do 20 kHz. Rozprzestrzenia się za pomocą fal dźwiękowych.Hałas to uporczywe dźwięki o nadmiernym natężeniu, dla osób przebywających w ich zasięgu odbierane co najmniej jako uciążliwe, a w wielu przypadkach również szkodliwe. Hałas wpływa też bardzo negatywnie na komfort psychiczny – dekoncentruje, prowadzi do zdenerwowania czy agresji, odbiera poczucie komfortu i panowania nad sytuacją, a nawet przybliża ryzyko depresji i innych zaburzeń psychicznych.
Szkodliwość hałasu zależy od dwóch czynników- natężenia i długotrwałości działania. Wartość natężenia, która stanowi zagrożenie dla słuchu to 85 dB. Tolerancja tego typu hałasów przez ludzkie ucho maleje jednak w sposób logarytmiczny. Wzrost natężenia o 3 decybele oznacza bowiem w praktyce podwojenie siły dźwięku. Natężenie powyżej 75 dB może być przyczyną rozwoju i dysfunkcji organów wewnętrznych. Gdy człowiek pozostaje długotrwale wystawiony na wpływ tego rodzaju hałasu, wiąże się to dla niego z ryzykiem rozwoju nadciśnienia tętniczego czy wrzodów żołądka. Pewny jest również wzrost stężenia wydzielanej adrenaliny. W konsekwencji prowadzi to również do przyśpieszenia procesu starzenia się organizmu.
Gdy natężenie hałasu osiąga próg 90 dB grozi to co najmniej osłabieniem słuchu, a może również doprowadzić do częściowego jego ubytku. Mechaniczna utrata słuchu jest możliwa przy wzroście natężenia do 120 dB. Powyżej 130 dB narastający hałas powoduje ból fizyczny.
| 10 dB | szelest powiewających na wietrze liści | 97 dB | wiertarka |
| 30 dB | tykanie zegara | 103 dB | młot pneumatyczny |
| 70 dB | Hałas odbierany w będącym w ruchu samochodzie | 106 dB | koncert zespołu rockowego |
| 80 dB | trąbienie | 109 dB | obrabiarka |
| 85 dB | kosiarka do trawy | 140 dB | start odrzutowca |
Nadmierny hałas- jakie są zagrożenia?
Im dłużej pracujemy w hałasie tym większe prawdopodobieństwo uszkodzenia słuchu. Dotyczy to wszystkich osób, które znajdują się w pobliżu źródła hałasu. Osoby, które maja już uszkodzony słuch ryzyko jest jeszcze większe a skutki pogłębiają się jeszcze szybciej! Ogólna zasada mówi, że jeśli nie można normalnie komunikować się na odległość 1 metr, poziom hałasu jest zbyt wysoki.
Oczywiście nie unikniemy hałasu w 100%, ponieważ jest on mniej lub bardziej obecny w praktycznie każdym środowisku pracy. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca następujące poziomy hałasu w miejscu pracy:
- zamknięte Biuro: 30-40 decybeli.
- otwarte Biuro: 35-40 decybeli.
- Laboratoria w normalnej eksploatacji: 35-50 dB.
- Stacje sterujące: 35-55 dB.
- Hale produkcyjne: 65-70 dB.
- Opieka zdrowotna: 30-45 dB.
Bardzo trudno jest określić bezpieczny poziom hałasu, ponieważ dla każdego jest on inny. Jednak przyjęło się, że wystawianie się na hałas o natężeniu powyżej 80 dB przez długi okres (więcej niż 8h) może spowodować uszkodzenie słuchu. Hałas o wartości 100 decybeli może uszkodzić słuch po zaledwie 15 minutach. Powyżej 130 dB, hałas staje się bolesny. Wartości powyżej 140 dB powodują Uraz akustyczny.
Nadmierny hałas- jak chronić słuch?
Dlaczego ubytek słuchu jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób zawodowych w Polsce? Ponieważ niejednokrotnie osoby pracujace w nadmiernym hałasie są przekonane, że nasze uszy potrafią sie do niego przyzwyczaić. Nic bardziej mylnego! Jest całkowicie odwrotnie- im dłużej tym gorzej! Jak powiedzieliśmy wcześniej każdy ma inną tolerancje na hałas. Jak więc ochronić swój słuch?Zgodnie z prawem pacodawca ma obowiązek zapewnić pracownikowi Środki Ochrony Indywidualnej w momencie gdy hałas osiągnie poziom 80 dB. Ale już od 85 dB ma obowiązek sprawdzić czy pracownik odpowiednio stosuje ochronniki słuchu w miejscu pracy. Zanim jednak będziemy dobierać odpowiednie nauszniki warto zastanowić się jak zredukować hałas występujący w danym miejscu.
- Stwórz układ miejsc pracy.
- Użyj procedur pracy, które nie produkują tyle hałasu.
- Wyposaż pracowników w narzędzia, które emitują najmniej hałasu jak to możliwe.
- Zredukuj hałas poprzez środki techniczne - osłony dźwiękochłonne, ekrany akustyczne, kabiny zapobiegające hałasom, specjalne materiały pochłaniające fale dźwiękowe.
- Ogranicz czas narażenia pracowników na wysoki poziom hałasu.
- Przestrzegaj właściwego harmonogramu pracy i odpoczynku.
Ochrona słuchu dzieli się na:
Obie grupy posiadają swoje mocne i słabe strony. Jaki rodzaj ochrony słuchu wybrać dla siebie i pracowników?
Nauszniki przeciwhałasowe wyglądają bardzo podobnie jak klasyczne słuchawki stosowane do słuchania muzyki. Składają się z dwóch czasz tłumiących, które zakrywają całą małżowinę uszną i przylegają do głowy miękkimi poduszkami uszczelniającymi.
Zalety- główną zaletą nauszników są duże możliwości regulacji. Dzięki temu te same nauszniki mogą być dopasowane do różnych osób. Pracodawca może zakupić kilka par nauszników, które później będą stosowane przez różnych pracowników na poszczególnych zmianach.
Wady- nauszniki ochronne tuż po założeniu wydają się wygodne i nie sprawiają problemów. Jednak po dłuższym stosowaniu stają się uciążliwe- przeszkadzają w swobodnym poruszaniu, osoby posiadające okulary korekcyjne mogą odczuwać ucisk w okolicy uszu oraz w wysokich temperaturach mogą znacznie zwiększyć temperaturę ciała.
Wkładki przeciwhałasowe wykonane są najczęściej z pianki poliuretanowej, która jest elastyczna i miękka. Sposób użycia jest bardzo prosty- należy je ścisnąć w palcach, uformować stożek i włożyć do ucha. Następnie wracają do pierwotnego kształtu szczelnie zamykając aparat słuchowy.
Zalety- zatyczki przeciwhałasowe idealnie sprawdzają się w przypadku rzadkiego stosowania. Jest to relatywnie tani sposób ochrony słuchu pod warunkiem ograniczonego użycia. Kiedy w firmie przeprowadzany jest audyt lub inne tego typu wizytacje, wkładki przeciwhałasowe mogą się okazać świetnym rozwiązaniem. Warto pamiętać, że jedna para zatyczek może być użyta tylko raz.
Wady- największą wadą zatyczek jest dyskomfort. Są one produkowane w zaledwie kilku rozmiarach, a biorąc pod uwagę różnorodność wielkości i kształtu ucha niektórzy mogą mieć problem aby dobrać odpowiednie zatyczki. Innym problemem jest fakt, że niejednokrotnie ochrona słuchu tego typu całkowicie tłumi wszelkie dźwięki dochodzące z otoczenia. Na pierwszy rzut oka mogłoby się to wydawać zaletą jednak w szerszej perspektywie taki pracownik czuje się odcięty od otoczenia i może nawet stanowić to zagrożenie życia. Poza tym nadmierne zużycie zatyczek generuje wysokie koszty oraz spore ilości nie biodegradowalnych odpadów.
Podsumowanie
Ochrona słuchu stanowi niezwykle ważną pozycję w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Nie powinniśmy bagatelizować tego problemu i wystawiać się na nadmierny hałas przez dłuższy czas bez zastosowania ochrony słuchu. W myśl zasady "Lepiej zapobiegać niż leczyć", warto stosować nauszniki lub zatyczki przeciwhałasowe zawsz gdy dżwięk docierający do naszych uszu wydaję się uciążliwy i zbyt głośny lub zbliża się do granicy 80 dB.Przed dobraniem odpowiednich środków ochrony indywidualnej w tym zakresie warto zastanowić się jak zredukować hałas w miejscu pracy. Następnie należy się zastanowić, która forma ochrony słuchu będzie dla nas i naszych pracowników najlepsza- nauszniki czy zatyczki przeciwhałasowe. Niezależnie od naszego wyboru należy się zapoznać z zakresem tłumionego hałasu, który zawsze podany jest na opakowaniu i wyrażony jest w dB.
Jeśli zastanawiasz się jakie ochronniki słuchu dobrać, skontaktuj się z naszymi konsultantami, którzy chętnie pomogą ochronić Twój słuch!
licznik